Tổng quan Tác giả – Tác phẩm: Hịch tướng sĩ gồm Giới thiệu tác giả Trần Quốc Tuấn và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm Hịch tướng sĩ – SGK Ngữ văn 10 Những chân trời sáng tạo.
Tác giả – Tác phẩm: Hịch tướng sĩ
I. Vài nét về tác giả Trần Quốc Tuấn
– Trần Quốc Tuấn (1232-1300) hiệu là Hưng Đạo, con An sanh đại vương Trần Liễu, cháu gọi là Trần Thái Tông bằng chú, quê Tức Mặc, phủ Thiên Trường, được sắc phong ở hương Vạn Kiếp, ở Chí Linh huyện, Nam Sách, Lộ Lạng Giang.
– Một vị tướng kiệt xuất của dân tộc.
– Ông là người có công lớn trong cuộc chống quân Mông – Nguyên xâm lược nước ta năm 1285 và 1287.
– Phong cách nghệ thuật: phóng khoáng, mạnh mẽ, chặt chẽ
– Tác phẩm chính: Đại Việt sử ký toàn thư, Bình thư lược luận
II. Khái quát tác phẩm “Hịch tướng sĩ”
1. Hoàn cảnh sáng tác
Tác phẩm Hịch tướng sĩ được Trần Quốc Tuấn viết vào khoảng trước cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên lần thứ hai (1285). Trong văn bản, tác giả không nêu riêng phần nêu vấn đề vì toàn bài là nêu vấn đề và giải quyết vấn đề. Bài học này làm ra để khuyến khích tướng sĩ học tập Binh pháp lược do chính Trần Quốc Tuấn soạn.
2. Tóm tắt
Hịch tướng sĩ vừa là bài văn, vừa là lời tựa cho cuốn Điều binh thư do Trần Quốc Tuấn soạn nhằm rèn luyện tướng sĩ trước khi quân Nguyên sang xâm lược nước ta lần thứ hai. Tố cáo tội ác của giặc, bằng những từ ngữ ẩn dụ, nhưng cụ thể, đau xót, xem chúng như những con vật, cú diều, con dê, con chó, con hổ đói. Lên án thói kiêu căng, hống hách bằng những từ ngữ giàu hình ảnh: “đi đường hùng dũng”, “uốn lưỡi cú vọ”, “sỉ nhục triều đình” Trần Quốc Tuấn đã hiểu rõ dã tâm của kẻ thù và đã nhận thức được điều đó. hiểm họa của đất nước, nguyên nhân và nguy cơ tử vong. Đoạn văn thể hiện tinh thần cảnh giác của dân tộc.
3. Bố cục
Tác phẩm Hịch tướng sĩ được chia làm 4 phần:
– Phần 1 (từ đầu đến “tiếng lành đồn xa”): Nhắc đến những tấm gương trung nghĩa, nghĩa sĩ trong sử sách để khích lệ ý chí lập công, xả thân vì nước.
– Phần 2 (từ “Còn bao nhiêu” đến “cũng chạnh lòng”): Tố cáo sự hống hách và tội ác của giặc, đồng thời bày tỏ lòng căm thù giặc.
– Phần 3 (từ “Mày” đến “không ham vui có sao không?”): Phân tích đúng sai, làm rõ đúng sai trong lối sống, trong hành động của tướng lĩnh.
– Phần 4 (đoạn còn lại): Nêu nhiệm vụ cụ thể, cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu của các tướng sĩ.
4. Giá trị nội dung
Hịch tướng sĩ từ lâu đã được coi là áng “thiên cổ hùng văn” bất hủ của dân tộc. Bài Hịch là kết tinh sâu sắc của truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm, là kết tinh của ý chí kiên cường, quật cường của dân tộc qua hàng trăm năm lịch sử. Qua bài làm Trần Quốc Tuấn đã thể hiện một cách mạnh mẽ lòng yêu nước nồng nàn và lòng căm thù giặc sâu sắc của vị tướng một lòng vì nước, vì dân.
5. Giá trị nghệ thuật
– Hịch tướng sĩ là áng văn chính luận xuất sắc
– Lập luận chặt chẽ, luận cứ rõ ràng, giàu hình ảnh, có sức thuyết phục cao
– Ca từ giàu hình tượng nhạc tính.
– Kết hợp hài hòa giữa lý trí và tình cảm
III. Sơ đồ tư duy về tác phẩm Hịch tướng sĩ
IV. Câu hỏi vận dụng kiến thức về tác phẩm Hịch tướng sĩ
Câu hỏi 1: Các nhân vật lịch sử nêu ở phần 1 có điểm gì chung?
Câu trả lời:
Các nhân vật lịch sử được nhắc đến ở phần 1 đều có điểm chung là trung thành với chủ, với nước mà hy sinh quên mình, quyết không đầu hàng quân thù.
Câu 2: Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù được miêu tả như thế nào? Đoạn văn tố cáo tội ác của giặc đã gợi lên trong chung điều gì?
Câu trả lời:
– Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù:
+ Đi bộ qua đường.
+ Uốn lưỡi cú diều, mắng triều đình, ức hiếp cha.
+ Xin lụa, thu vàng bạc.
=> Chúng chà đạp lên lòng tự tôn dân tộc, thói tham lam, hống hách.
– Tác giả đã sử dụng nghệ thuật ẩn dụ, so sánh để miêu tả khuôn mặt của họ:
+ Những hình ảnh ẩn dụ về quân giặc: lưỡi cú diều, thân dê chó, hổ đói, v.v.
+ Hình ảnh được đặt ở vị trí tương phản thể hiện sự căm ghét, khinh miệt tột độ: uốn lưỡi diều – mắng triều đình, mang thân dê chó – bắt nạt cha.
– Đoạn văn tố cáo tội ác của giặc khơi dậy lòng tự hào dân tộc, lòng căm thù giặc và quyết tâm đánh giặc cứu nước.
Câu 3: Chỉ ra một số yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản Hịch tướng sĩ (chú ý giọng văn, hình ảnh so sánh, ẩn dụ, điệp cấu trúc, tương phản,…). Theo em, những yếu tố biểu cảm đó có tác dụng gì?
Câu trả lời:
Một số yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản Hịch tướng sĩ:
– Tấn:
+ Khi cần tỏ lòng trung với chủ, với nước: giọng điệu tha thiết.
+ Khi nói lý lẽ có tướng: phân tích rõ ràng, giọng điệu khuyên răn, răn đe.
– Hình ảnh so sánh: So sánh việc để giặc ngang nhiên vào Đại Việt chẳng khác nào cho hổ đói ăn thịt.
– Ẩn dụ: coi quân địch như diều, dê, chó để tỏ ý khinh thường.
– Sự tương phản:
+ Hình ảnh những người trung nghĩa xả thân vì chủ, vì nước và hình ảnh những tướng lĩnh, binh sĩ Đại Việt vẫn ngước mắt nhìn quân thù hung hãn.
+ Sự đối lập giữa quả không biết đánh giặc và quả biết rửa hận đánh giặc.
Câu 4: Lòng yêu nước của Trần Quốc Tuấn được thể hiện trong bài thơ.
Câu trả lời:
Lòng yêu nước của Trần Quốc Tuấn được thể hiện trong bài thơ:
– Đau xót trước cảnh nước mất nhà tan, cảnh sứ quân giặc lộng hành ức hiếp cha.
– Căm thù giặc, quyết đánh giặc dù phải hi sinh thân mình.
– Khích tướng, nêu gương, phân tích thiệt hơn cho tướng và binh để các tướng học theo sách Binh thư, bảo vệ đất nước, đánh đuổi giặc ngoại xâm.
=> Trần Quốc Tuấn không chỉ là người tài giỏi, anh hùng mà còn là vị tướng hết lòng vì vận mệnh đất nước.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả – Văn học 10 Chân Trời Sáng Tạo
——————————
Bên trên Cùng các bạn Tổng quan về Tác giả – Tác phẩm: Hịch tướng sĩ trong SGK Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hy vọng rằng bạn đã có được những kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Đã có đầy đủ lời giới thiệu về tác giả của bộ sách mới Cánh diều, Những chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn click vào trang chủ để tham khảo chuẩn bị cho năm học mới. Chúc các bạn học tốt!
Bạn thấy bài viết Tác giả Trần Quốc Tuấn – Hịch tướng sĩ (Tóm tắt, HCST, nội dung, sơ đồ tư duy) – Văn 10
có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Tác giả Trần Quốc Tuấn – Hịch tướng sĩ (Tóm tắt, HCST, nội dung, sơ đồ tư duy) – Văn 10
bên dưới để duhoc-o-canada.com có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: duhoc-o-canada.com của duhoc-o-canada.com
Chuyên mục: Giáo dục
Nhớ để nguồn bài viết này: Tác giả Trần Quốc Tuấn – Hịch tướng sĩ (Tóm tắt, HCST, nội dung, sơ đồ tư duy) – Văn 10
của website duhoc-o-canada.com